Bir konsensüs konferansı, belirli bir konuda uzman ve paydaşları bir araya getiren yapılandırılmış ve katılımcı bir süreç olarak tanımlanabilir. Bu süreçte, çeşitli konular üzerinde uzlaşılmak üzere bir araya gelinir ve ana meseleler ve/veya öneriler konusunda bir fikir birliği sağlanır. Geleneksel olarak hiyerarşik veya otoriter yaklaşımlara dayanan karar alma modellerinin aksine, konsensüs konferansları, kapsayıcılığı, şeffaflığı ve paylaşılan karar alma süreçlerini önceliklendirir.

Günümüz hızla değişen VUCA (değişkenlik, belirsizlik, karmaşıklık ve muğlaklık) dünyasında, karar alma süreçleri genellikle çeşitli paydaşlardan gelen katkıları gerektirir. Konsensüs konferansları, sağlık, bilimsel ve teknolojik ilerlemelerden sosyal ve etik ikilemlere kadar geniş bir yelpazedeki konularda işbirlikçi karar alma için değerli platformlar olarak ortaya çıkmıştır. Bu konferanslar, sağlık sektöründe önemli bir rol oynamaktadır; örneğin, implant diş hekimliğindeki sağlık profesyonellerine işbirlikçi karar alma için bir forum sunar. Bu makalede, implant diş hekimliğinde konsensüs konferanslarının önemini keşfederken, katkılarını hasta bakımını iyileştirmeye, tıbbi araştırma ve yeniliği ilerletmeye, kanıta dayalı uygulamaları teşvik etmeye ve mesleki gelişimi zenginleştirmeye vurgu yapıyoruz. Paydaşları bilgilendirilmiş tartışmalara ve fikir birliği oluşturma süreçlerine dahil ederek, bu konferanslar katılımcılara implant-diş hekimliği ile ilgili sağlık politikaları ve uygulamalarını etkileme yetkisi vererek, dental implantla ilgili bakımın daha verimli, hasta merkezli ve güncel bir şekilde sağlanmasını teşvik eder. Bu makale, ITI Konsensüs Konferansları kavramını açıklamayı, amaçlarını, metodolojilerini, faydalarını ve potansiyel sınırlamalarını araştırmayı amaçlamaktadır.

ITI, 1994 yılında düzenlenen ilk konferansla konsensüs konferansları düzenleme konusunda sağlam bir geçmişe sahiptir. İlk konferans resmi bir yayınla sonuçlanmasa da, değerli sonuçları her 5 yılda bir ITI Konsensüs Konferansı düzenleme kararına sebep oldu. Sonraki konferansların sonuçları önde gelen bilimsel dergilerde yayınlandı (Tablo 1).

Daha önce belirtildiği gibi, bir konsensüs konferansı, kapsayıcılığı, şeffaflığı ve paylaşılan karar alma süreçlerini vurgulayan bir karar alma modeline dayanmaktadır. Erken dönem konsensüs konferansları günümüzde olduğu kadar yapılandırılmamıştı. Daha önce, alanında tanınmış bir bireyin görüşü genellikle öncü veya önemli bir ağırlığa sahip olarak kabul edilir ve konferanslar genellikle desibel (en yüksek sesle konuşanlar genellikle dinlenen kişilerdi) tarafından yönetilirdi.

Günümüzde, bir konsensüs konferansının nasıl yürütüleceğini belirleyen kurallar ve protokoller bulunmaktadır. Katı metodolojilere uyulur, tartışmaya açılan konular, mevcut literatürün sistematik incelemelerine dayalı olarak profesyoneller tarafından hazırlanır.

Günümüzdeki konsensüs konferanslarının temelini oluşturan sistematik incelemeler, bir araştırma sorusuna dayalı bir tasarım oluşturarak, konuyla ilgili mevcut literatürün özetini sağlamak için gerçekleştirilir. Yazarlar, mevcut araştırmaları bulmak, seçmek ve sentezlemek için tekrarlanabilir yöntemler kullanırken, bulguların içindeki önyargıları analiz etmek ve belirlemek için katı ve şeffaf bir yaklaşım benimserler. Sistematik inceleme süreci genellikle net araştırma soruları belirleme, kapsamlı bir araştırma yaparak ilgili yayınları belirleme, her adımda araştırma kalitesini değerlendirme ve bulguları yorumlamak için istatistiksel yöntemler kullanarak kanıtları özetleme adımlarını içerir. 

Genellikle aşağıdaki genel adımlar izlenir:

1. Araştırma sorusunun belirlenmesi: net, belirsizlikten uzak ve yapılandırılmış sorular. Bu sorular belirlendikten sonra, süreç boyunca değiştirilemezler.
2. Dahil etme ve araştırma dışı bırakma kriterlerinin tanımlanması.
3. İlgili yayınların belirlenmesi: birden fazla kaynak (veri tabanları ve el ile arama) üzerinden kapsamlı araştırma yapılır ve mümkünse tercihen dil kısıtlaması olmadan yapılır. Dahil etme ve araştırma dışı bırakma nedenleri kaydedilmelidir.
4. Dahil etme/araştırma dışı bırakma kriterlerine dayalı olarak çalışmaların seçilmesi ve araştırma kalitesinin değerlendirilmesi. Bu adım sürecin her aşamasında önemlidir. Soru formulasyonu ve seçim kriterleri, kabul edilebilir en düşük yapı ve tasarım düzeyini açıklamalıdır. Çalışmalar seçildiğinde, tasarım tabanlı kalite kontrol listelerini takip ederek daha titiz bir analiz yapılır. Bu bilgi daha sonra meta-analizde dahil edilebilecek konuları seçmek için kullanılır. Bu bilgi, gelecekteki araştırmaları tanımlarken de önemlidir.
5. Dahil edilen çalışmalardan veri çıkarılması. Bu amaçla özel yazılımlar geliştirilmiştir, ancak bir excel dosyası da kullanılabilir.
6. Kanıtların özetlenmesi ve kalitenin belirlenmesi: Seçilen çalışmalar arasındaki farklılıkları analiz etmek için yapı, kalite ve sonuçları analiz etmek için istatistiksel yöntemler kullanılır.
7. Bulguların yorumlanması: ilk dört adımın tüm yönleri karşılandı mı? Sonuçları yorumlarken hangi önyargı riskleri belirlenmiştir? Dahil edilen yayınların bireysel kalitesi sıralandı mı? Yayınların güçlü ve zayıf yönleri analiz edildi mi ve bu önerilerde uygun bir şekilde yorumlandı mı?

Sistematik incelemeler daha sonra bir konsensüs konferansında tartışmaların ve görüşmelerin temeli olarak sunulur.

Beş yıllık ITI Konsensüs Konferanslarının nasıl düzenlendiğini gözlemlediğimizde, aşağıdaki protokol geliştirilmiş ve uygulanmıştır.

Öncelikle ITI, bir Yönlendirme Komitesi oluşturur. ITI Konsensüs Konferansı Yönlendirme Komitesi, ITI Konsensüs Konferansı, Konsensüs Konferansı Standartlaştırma Toplantısı ve genellikle ITI Konsensüs Konferansı'nı takip eden ITI Yıllık Konferansın bilimsel programının organizasyonu ve yürütülmesinden genel sorumluluğa sahiptir. Bu toplantılarla ilgili her şeyde karar alma organıdır. Yönlendirme Komitesi, faaliyetlerinde Grup Liderlerini destekleyen Denetim Grubuna danışır ve ortaya çıkabilecek herhangi bir soruyla ilgilenir. Yönlendirme Komitesi, Konsensüs Konferansı için konuları seçerken, ilgili ve güncel konuların seçildiğinden emin olur. Bunlar genellikle ITI Uzman üyelerinin ve genel üyelerinin ilgili bulduğu ve kolektif karar alma gerektiren konulardan gelen anketlerden temel alınır.

Yönlendirme Komitesi, Bir Denetim Grubu atar. ITI Konsensüs Konferansı Denetim Grubu, Grup Liderleri için ilk temas noktasıdır. Denetim Grubu, Çalışma Gruplarının ilerlemesini izler ve Grupların zaman açısından ve bilimsel açıdan doğru yolda kalmasını sağlamak için destek sunar ve bu durumu doğrudan Yönlendirme Komitesine raporlar. Konsensüs Konferansı sırasında tartışılacak konular, onay ve değişiklikleri için Yönlendirme Komitesine sunulur.

Grup Liderleri, Yönlendirme Komitesi ve Denetim Grubu tarafından seçilir. Çalışma Grubu belgelerini gözden geçirmekten sorumludurlar. Grup Liderleri, İlk Yazarlar için ilk iletişim noktasıdır ve faaliyetlerinde ve ortaya çıkabilecek herhangi bir soruda onlara destek olurlar. Grup Liderleri, İlk Yazarlarla sürekli temas halindedirler ve tüm görevlerin zamanında teslim edildiğinden ve belirlenen sürelerin karşılandığından emin olmak için çalışırlar. Grup Liderleri, Denetim Grubu ile yakın işbirliği içinde kendi grubunun gözden geçirme belgeleri için İlk Yazarları seçer, ITI Konsensüs Konferansı'ndaki Çalışma Grubu oturumlarını yönetir ve ITI Fikir Birliği Konferansı'nın sonunda grubun çalışma sonuçlarını (makaleleri) sunmaktan sorumludurlar.

Ana (İlk) Yazarlar: İlk Yazarlar, ITI Konsensüs Konferansı sistematik inceleme makalelerini yazmaktan sorumludur. İlk Yazarlar, Odaklanmış Soruları formüle eder, özellikle inceleme makaleleri için Sistematik Arama Stratejisini tanımlar ve literatür taramasını gerçekleştirir. Sistematik inceleme protokollerini Ulusal Sağlık Araştırmaları Enstitüsü'ne kaydeder ve ITI Konsensüs Konferansı'nın başlıca dergilerine sunar, bu süreçte diğer yazarlarla yakın işbirliği yaparlar. İlk Yazar, Diğer Yazarlar için ilk iletişim noktasıdır. İlk Yazarlar, inceleme makalelerinin bulgularını ITI Konsensüs Konferansı'nda ve genellikle ITI Konsensüs Konferansı'nın ardından gelen ITI Yıllık Konferansı'nda sunarlar.

Konsensüs Konferansı inceleme makalesinin İlk Yazarları, makalelerine istedikleri kadar Ortak Yazar ekleyebilirler - bu onların fikri mülkiyetidir. Ancak, organizasyonel nedenlerden dolayı, Konsensüs Konferansı'na davet edilen Ortak Yazarların sayısını genellikle sınırlarız.