Sanal bir sunumu daha önceden kaydetmenin solo sunucular için çeşitli avantajları bulunmaktadır, özellikle de çok sayıda sunucu işin içine dahil ise bunun önemi daha da artmaktadır. Sunum sırasında kritik hatalar yaptığınızda ya da yalnızca sunum performansınız ile ilgili tatmin olmadığınızı hissettiğinizde size kaydı yenilemenizisağlar. Bu özellikle daha az tecrübeli sunucular için avantajlar içerir çünkü her kayıtta kaydınızı değerlendirmeniz ve iyileştirmeniz için size imkansunar. Eğer sunumunuz yalnızca ses kaydı içeriyor ise örneğin, kayıt sırasında video içermiyorsa bireysel slaytları ya da sunumun belirli slaytlarını veya bölümlerini, değiştirildikleri belirli olmadan tekara kaydetmek mümkündür. Sunucunun video akışı olduğu kayıtlar için sunumun tek bir seferde kaydedilmesi genellikle önerilir çünkü aksi halde herhangi bir video düzenlemesi fark edilir olacaktır ve canlı sunum ilüzyonu bozulmuş olacaktır.

Bir sunumu daha önceden kaydetmek genellikle daha geniş katılımcı kitlesine hitap eden daha resmi sunumlar için önerilmektedir. Bununla birlikte birbiri ardına sunum yapan çok sayıda konuşmacı olduğunda önceden kaydetmenin büyük avantajları vardır. Bu, tipik olarak çeşitli nedenlerle sanal toplantıyı düzenleyen organizatörler/prodüksiyon ekibi tarafından yapılan taleplerdir. Önceden kayıt yapmak, parlatılmış etkiyi belirgin biçimde artırır ve etkinliğin profesyonelliğini azaltabilecek, olumsuz etkileyebilecek teknik komplikasyonları en aza indirir. Buna ek olarak konferans “zamanlaması” nın plan-program üzerinde kalma olasılığı daha yüksektir. Bir sunum yoluyla dinleyiciler ile canlı etkileşim için kısıtlı fırsatların bulunduğu geniş konferanslar genellikle bir webinar olarak yayınlanmaktadır. Katılım sağlayabilmek ve canlı bir sunum hissini yaratabilmek için, konuşmacılar ve moderatörler arasındaki etkileşimler önceden kaydedilebilir. En güvenilir akışı bu sağlayabilir ancak eğer gerçekten “canlı” bir etkileşim arzu ediliyor ise, kayıtları takiben her konuşmacı için canlı soruların ve cevapların olduğu ve bu işe adanmış bir zaman dilimi ayrılmalıdır. Daha küçük sanal toplantılar için, canlı sanal bir sunumun belirgin avantajları vardır, konuşmacı dinleyici üyeler ile direkt bireysel bir etkileşimde bulunabilir ve tartışmayı cesaretlendirebilir bu da dinleyicilerin katılımını büyük oranda artıracaktır.

Daha önceden kaydedilen sanal sunumların çoğu hala video düzenlemesi yapılmadan “tek” bir seferde çekilmektedir. Fakat giriş ve kapanışın moderatörün girişi ile koordine olması gerekmektedir. Konferansı organize eden kişilere basitçe, nasıl tanıtılacağınızı sormak ve sizin kaydınızdan önce ne gösterileceğini sormak sunumunuzun başlangıcını hazırlamanıza yardımcı olacaktır. Eğer moderatör uzunca bir giriş yaptıysa kendinizi yeniden tanıtmanıza gerek yoktur ve sunumunuzun ilk 60 saniyesini olabildiğince etkili bir biçimde hazırlamak amacınız olmalıdır ki bu sayede seyirciyi yakalayabilesiniz ve bütün sunumunuz boyunca sizinle kalmalarına onları ikna edebilesiniz.

Sunumlar, sunucunun kendisinin ilave videoları olsun ya da olmasın, sunum slaytlarının üzerine ses kaydı yapılarak çekilebilirler. Sunum yapan kişinin video görüntüsünün eklenmesi daha zorlayıcı bir prodüksiyon olacaktır ancak dinleyici kitlesi ile iletişim ve onların katılımı açısından avantajları bulunur, çünkü sanal bir sunum sırasında iletişimimizin önemli bir kısmı beden dilimiz ve yüz ifadelerimiz yoluyla gerçekleşmektedir. Bu makalede kaliteli bir sunum kaydını nasıl yapabileceğiniz ile ilgili bazı ipuçlarını derleyeceğiz. Sanal sunumlar için ses ve video kalitesinin prensipleri daha önceki makalelerimizde derlenmiştir ve bu prensipler, kaydı daha önce yapılmış sunumlar için de eşit oranda önemlidir.

Kaydedilmiş sanal sunumlar için 16:9 sunum formatı güçlü bir şekilde önerilmektedir. Bu format çoğu ekran ile uyumlu olacaktır, sunum mobil telefonlarda, tabletlerde, laptoplarda ve masa üstü bilgisayarlarda gösterilebilecektir. Sunum yapan kişinin video akışının olduğu kayıtlar için videonun yerleşimi ve düzenlenmesi değişkenlik gösterebilir. Fakat bu detayların oluşturulması başlangıçtan itibaren kritik önemdedir çünkü sunum slaytlarının anahat düzenini ve konuşmacının yakalanan video kayıt tipini etkileyebilir.

Sıklıkla yaygın olarak sunumu yapan kişinin video akışı, sunum slaytlarının üzerine yüklenir. Sunumu yapan kişinin video akışının pozisyonu ve boyutu, videoyu kaydetmeden önce belirlenmelidir bu sayede bir video akışının eklenmesi sunum slaytlarının anahtar kısımlarını bloke etmez. İdeal olarak sunumun her slaytına bir yer tutucu ya da bir kutu eklenmelidir bu sayede sunum yapan kişi slaytları oluştururken ve düzenlerken bunun farkında olur. Bu sunumu yapan kişiye “video alanı”nın etrafında çalışmaya imkan tanır ve video nedeniyle hiçbir bilginin bloke olmadığından emin olunmasını sağlar (Resim 1). Mümkün olduğunda sunum yapan kişinin video akışının ana hat düzenini kare ya da portre görünümü oranı ile özelleştirmek tercih edilir. Buna ek olarak çerçeveleme; sunum yapan kişinin vücudunun üst kısmı ya da yüzü üzerinde epey kompakt olmalıdır. Bu sayede video akışı, sunum slaytlarının küçük bir kısmını kaplayacak ve aynı zamanda sunum yapan kişinin hem beden dilinin hem de yüz ifadelerinin net bir biçimde görülebilmesine imkan sağlayacaktır.

Video overlay (üst üste kayıt) formatına alternatif bir format şu olacaktır; sunum slaytları ve video yan-yana düzende kaydedilebilir. Bununla birlikte slaytların boyutunu önemli miktarda küçültecek ve sunum ve video etrafında ölü bir boş alan ile sonuçlanacaktır çünkü sunum ve video 16:9’luk ekran formatının tamamını dolduramayacaklardır (Resim 2). Bu ölü alanın olumsuz etkisini en aza indirmek için iki yan-yana video akışını yaratıcı bir biçimde çerçeveleyebilmek için kişiselleştirilmiş bir marka işaretli grafik oluşturulabilir.

Sunum slaytlarının üzerine yalnızca ses anlatımı gerektiren kayıtlar için çeşitli seçenekler mevcuttur. Keynote ve Power Point uygulamalarının uygulama içine gömülmüş sunum ve ses kaydı fonksiyonları bulunur ve bir sunumu kaydetmek için oldukça basit ve etkili bir yol sağlarlar. Bu, sizi basitçe bir sunum yapan kişi konumuna taşır ve aynı zamanda sunum notları, bir sonraki slaytın ön-izlemesi ile birlikte görünür haldedir. Sunum kaydını başlatmak için bir kayıt butonu mevcuttur (Resim 3).

Kayıt bir kez tamamlandığında video dosyası sunum yazılımından dışa aktarılabilir (Resim 4 ve 5). Kaydedilen video yüksek çözünürlüklüdür (1080 p, 1920x1080 piksel) ve ses kaydınız da bulunur.

Çeşitli Power Point yazılım versiyonlarının kayıtlarında belirgin farklılıklar olduğundan bahsetmek gerekir. Power Point’in çoğu versiyonundaki program içine gömülü slayt show kayıt özelliği slayt geçişleri sırasında kayıt yapmaz. Eğer konuşmacı slayt geçişleri sırasında konuşmaya devam etmişse, bu durum, kaydı bir video olarak dışa aktarırken slaytlar arasında bir duraklama oluşturur ve sesli anlatımda ses aralıkları ile sonuçlanır. Ses kaydını ayrı bir cihaz ya da program ile yapmak slayt değişimlerinin zamanlaması üzerinde bazı zorluklar ortaya çıkarabilir. Dış ses kaydı ile eşleşme sorunu oluşabilir. Microsoft Power Point’in Windows ya da Mac için en güncel versiyonu video kaydetmeye imkan sunar bununla birlikte slayt geçişleri sırasında video kaydı durmaktadır ve bu durum kayıt sırasında önemli sorunlar oluşturabilmektedir. Bu yazılımın bu şekilde üretilmesinin nedeni şudur; sunumu yapan kişinin her slayt arasında durmaya ihtiyacı olabilir bu şekilde her slayt bireysel olarak kaydedilmektedir ve slaytlar daha sonra eklenebilir/kaldırılabilir/yeniden kaydedilebilir ve tüm sunumu sil baştan kaydetme ihtiyacı oluşmamış olur. Bu sorunun üstesinden gelmek için slayt-show ve ses kaydının direkt Microsoft Power Point yazılımında yapılmayıp ayrı aplikasyonlar aracılığıyla yapılması önerilmektedir.

Zoom gibi çok sayıda sanal sunum platformunun da kayıt yapma özellikleri bulunmaktadır. Sanal bir sunumu önceden kaydetmek yeni bir toplantı başlatmak, ekranınızı paylaşmak ve kayıt butonuna basmak kadar kolay olabilir. Bu, tipik olarak sunucunun sesini, paylaşılan sunum slaytlarını ve aynı zamanda sunumu yapan kişinin video akışını kaydedecektir. Zoom platformunda lokal kayıt için kayıt seçenekleri ya da bulut üzerine kaydetmek gibi seçenekler mevcuttur. Bulut yoluyla kaydetmektense lokal bilgisayarınıza kayıt yapmak önerilir çünkü bu şekilde daha iyi bir video kalitesine ulaşabilirsiniz ve internet bağlantı sorunlarının videonuzun devamlılığı ve kalitesi üzerindeki olası olumsuz etkileri en aza indirebilirsiniz. Kayıt ayarları Zoom platformunda mevcuttur ve online olarak hesap ayarlarında bulunabilir (Resim 6). Kaydın kalitesi aynı zamanda bilgisayarınızın görüntüleme ayarlarına ve Zoom pencerelerinin ekranınız üzerinde nasıl düzenlendiğine bağlıdır. Bu platformlardaki kayıtların çoğunda otomatik olarak uygulanmış ayarlar mevcuttur ve çok düşük çözünürlüklü olabilmektedir ve bu da profesyonel bir sunumun önceden kayıt edilmesi amacı ile örtüşmemektedir.

Teknoloji konusunda daha deneyimli sunucular için Open Broadcaster Software (OBS – www.obsproject.com) yazılımı ücretsiz açık kaynak bir çözümdür. Hem Mac için hem Windows için sunumların kişiselleştirilmiş kayıtları ve canlı yayınlar için uygundur. Bu yazılım çok sayıda kaynağın tek bir video dosyası halinde kaydedilmesine ve kişiselleştirilmiş bir formatta ve çözünürlükte düzenlenmesine imkan verir. Sesteki gürültüyü azaltmak için ses filtreleri ve iyileştirmek için ya da arkaplan video efektleri eklemek için video filtreleri kayıt öncesinde eklenebilir (özellikle yeşil ekran kullanmak isteyenler için). Bu efektler direkt olarak video dosyasına kaydedilebilir ve eğer doğru düzenlenirse belirgin bir post-prodüksiyon düzenleme ihtiyacını ortadan kaldıracaktır. OBS kayıt aşamasının set-up’ı sırasında iki video input (giriş verisi, girdi) eklenmelidir, bir tanesi üzerinde sunum slaytlarının gösterileceği kayıt ekranı diğeri ise sunucunun kamera ya da webcam video input’u. Ses input’u da ayrıca eklenebilir ve gerekli olduğunda gürültü azaltma filtresi eklenebilir. Videoların düzenlenmesi ve boyutları aynı zamanda çıktı çözünürlüğü ve kayıt kalitesi kurulmuş, ayarlanmış olmalıdır, 1920x1080 minimum HD çözünürlük gereklidir. Post-prodüksiyon düzenleme sürecinde yeniden boyutlandırma ve birleştirme için her bir video girdisini full HD kaydetmek istiyorsanız slaytlar ve sunucunun videosunu iki tane yan yana HD video yayını kaydedecek şekilde tek bir video dosyası içine kaydedebilirsiniz, çözünürlük 3840 x 1080 olmalıdır. Bu özellikle kayıt sırasında final ana hat düzeninden emin değilseniz önerilir. Videoyu ve ses kaydını tek bir dosya içinde kaydederek çok sayıda ses kaydı ve video akışı içeren kayıtlar için sunum zamanlaması ile oluşabilecek senkronizasyon problemlerini en aza indirmiş olursunuz (Resim 7. )

Sanal bir sunumu daha önceden kaydetmek, topluluk önünde konuşmanın stresini bir miktar alabilir ve kaydınızı kendi zamanlamanıza göre düzenleme esnekliği sağlar. Kaydedilmiş sunumların kalitesi oldukça yüksek olabilir ve karmaşık video düzenleme becerileri gerektirmez ya da eğer doğru bir biçimde kurulur ve düzenlenirse post-prodüksiyon için fazla uzun bir zaman gerektirmez.

Kaydınız için hatırlamanız gereken bazı anahtar noktalar:

• Kaydınızın gerekli format ve ana hat düzenini ve konferans sırasında nasıl sunulacağını doğrulayın
• Kaydınızı tek bir seferde almadan önce test etmek amaçlı, sunumunuzun yalnızca 2-3 slaydını kaydedin
• Ses kalitenizi gürültü ve hacim açısından kontrol edin
• Video kalitenizi, çerçevelemenizi ve ses ile senkronizasyonu kontrol edin

Kayıt bir kez yapıldığında, videonuz, konferansı düzenleyen ekibe gönderilmeye hazırdır. Bu amaçla Dropbox, Google Drive ya da WeTransfer gibi bir dosya transfer programı kullanabilir ve daha sonra koltuğunuza yaslanıp konferansı izleyebilir ve keyif alabilirsiniz !